Blog / Jak sprzedać firmę w UK i kiedy warto to zrobić?

Właściciel zarabia największe pieniądze w momencie sprzedaży biznesu. Oprócz dużej kwoty, zyskuje też kapitał, który może zainwestować i czas, którego do tej pory najczęściej mu brakowało. O to, jak i kiedy warto sprzedać firmę w UK oraz jak się do tego przygotować zapytaliśmy Macieja Stępę współwłaściciela firmy sprzedajfirme.com.

Maciek wraz ze swoim wspólnikiem Pawłem Koryckim zajmują się pomocą w sprzedaży firmy, od jej wyceny, po znalezienie kupca i przeprowadzenie całej procedury.

Czy każdy może sprzedać firmę w UK?

MS: Tak, każdy. Niemniej nie każdy może ją sprzedać za taką kwotę, jaką by chciał.

To czy biznes znajdzie kupca zależy od czynników ekonomicznych oraz funkcjonowania danej organizacji. Do pierwszych zaliczamy m.in. atrakcyjności danej branży. Na rynku sprzedaży firm, jak na każdym innym panują mody. Obecnie dużą popularnością cieszą się biznesy „odporne” na sytuację związaną z koronawirusem. Jednak należy pamiętać, że to tylko moda i jak każda inna mija.

Znacznie ważniejszym kryterium jest fakt, czy firma jest dobrze zarządzana, produkuje dobre towary lub świadczy dobre usługi na dobrym rynku. Prościej – czy obecnie przynosi zysk i istnieją bardzo duże szanse, że tak pozostanie.

Do drugiej kategorii czynników możemy zaliczyć „uzależnienie” firmy od jej właściciela. W przypadku, kiedy firma jest mocno oparta na relacjach lub powiązaniach rodzinnych, po zmianie właściciela może odejść część pracowników, dostawców i klientów. Sprzedaż takiego biznesu jest trudniejsza, bo niesie ze sobą spore ryzyko.

Bardzo dużo mówi się o relacjach w biznesie, o korzyściach jakie dają. Czy w takim razie, chcąc sprzedać firmę, już na etapie jej rozwoju powinniśmy z nich zrezygnować?

MS: Nie chodzi o to, aby nie dbać o pracowników, klientów, czy dostawców, ale bardziej budować relacje między firmą a nimi, a nie właścicielem. Pomaga to nie tylko w sprzedaży firmy, ale też jej rozwoju i zwiększaniu skali zatrudnienia, czy sprzedaży.

Z drugiej strony, może to kontrowersyjne, ale moim zdaniem zbyt dużą wartość przykładamy do biznesu opartego na relacjach. Dobrze widać to na przykładzie pracowników. Wiele badań potwierdza tezę, że zadowolony zespół jest bardziej efektywny. Na pewno, gdy zapytasz swoich pracowników, czy nawet znajomych, co jest ważne dla nich w pracy, wielu z nich odpowie – atmosfera, wzajemny szacunek, to jak się czują w danym miejscu.

A co jakbyś nieco inaczej zadał to pytanie – co musiałoby się stać, abyś zmienił pracę? W tym przypadku większość odpowie – wyższe wynagrodzenie. I trudno mi uwierzyć, że ktoś w takiej sytuacji powie, ale w tej firmie jest dobra atmosfera i mam super relację z właścicielem, więc zostaje.

Dlatego warto biznes opierać na procedurach, kulturze organizacji, programach lojalnościowych, systemach nagradzania itp., zamiast na osobie właściciela.

Wracając do tematu, kiedy jest właściwy moment, aby sprzedać firmę w UK?

MS: Do samego „exit” z firmy najlepiej przygotowywać się od samego początku, czyli od momentu założenia biznesu.  Życie pisze różne scenariusze i warto być przygotowanym na taką sytuację.

Często słyszymy od naszych klientów, że po 20 latach prowadzenia biznesu są po prostu zmęczeni, lub chcieliby spróbować czegoś nowego. Zdarzają się też sytuację, że przedsiębiorca chce przekazać biznes dzieciom, ale te są teraz lekarzami, doktorami filozofii i mają swoje życie, często w innym mieście. Nie chcą przejmować i prowadzić biznesu rodziców.

Bardzo dużo osób myśli o sprzedaży firmy w momentach przełomowych w życiu. Niestety, często nie są one pozytywne – problemy rodzinne lub ze zdrowiem.

Zawsze na początku mamy więcej energii niż mądrości, z czasem proporcje się zmieniają. Dlatego lepiej przygotować się już teraz na taką ewentualność. Łatwiej jest sprzedać firmę, jeśli ta od samego początku jest na to przygotowana i zarządzana w odpowiedni sposób.  To zwykła profilaktyka.

A co jeśli ktoś planuje powrót do Polski i wcześniej nie myślał o tym, aby sprzedać firmę? Czy to oznacza, że nie ma szans?

Niemal zawsze można sprzedać firmę, wszystko zależy od ceny. Niemniej jeśli ktoś dopiero planuje powrót warto zająć się tym jak najwcześniej.

W takim razie od czego zacząć sprzedaż firmy w UK?

Pierwszy krok to podjęcie decyzji. Nie jest on taki oczywisty, bo Polacy mają duży sentyment do prowadzonych przez siebie biznesów. Inaczej wygląda to np. w Australii, czy UK, gdzie sprzedawanie i kupowanie biznesów jest bardzo popularne.

Kolejny to uzyskanie informacji nt. wartości biznesu. W internecie można znaleźć ceny  za firmę z danej branży z konkretnym zyskiem. Jednak są to tylko szacunkowe dane, ponieważ w wielu przypadkach to za ile została sprzedana dana firma to informacja poufna. Co można zrobić, aby zdobyć wiedzę nt. wartości firmy – skontaktować się z brokerem, który jest w stanie wycenić biznes.

Potem pozostaje sporządzenie niezbędnych dokumentów jak np. memorandum, znalezienie potencjalnych kupców, przeprowadzenie negocjacji i transakcji.

Co ważne, cały proces można przejść samemu lub zlecić firmie, która się tym zajmuje. To zależy wyłącznie od właściciela danego biznesu.

Wspomniałeś, że sprzedaż firmy to największy zysk dla jej właściciela. Ile można zarobić?

MS: Konkretna kwota zależy od firmy i jej parametrów, ale jest to od kilku do kilkunastu, a czasem nawet kilkudziesięciu rocznych pensji właściciela.

Załóżmy, że firma ma roczny zysk na poziomie £100 000 i ciągle rośnie. Prowadząc taką firmę właściciel rocznie zatrzymuje maksymalnie połowę tej kwoty, często o wiele mniej, bo rosnący biznes wymaga więcej kapitału, przy czym cały czas w niej pracuje i poświęca jej bardzo dużo czasu. Sprzedając może uzyskać czterokrotność tej kwoty, a im biznes większy i trwalszy, ta krotność jest większa. W naszym przykładzie rosnąca firma z zyskiem £100 000 może płacić £50 000 pensji, a sprzeda się na £400 000. Czyli trzeba by ciężko pracować 8 lat by zarobić tyle samo, ile można dostać tu i teraz.

W przypadku sprzedaży firmy można otrzymać kapitał, który często pozwala nie pracować do końca życia.

Ale to nie wszystko! Może go zainwestować w obligacje, czy inne przedsiębiorstwa  i mieć stały przychód. Często najbardziej intratne inwestycje są dostępne tylko dla osób z dużym kapitałem, można wtedy uzyskać nawet 20% nadal siedząc w przysłowiowym „fotelu”.

Dodatkowo właściciel zyskuje czas, którego do tej pory najczęściej mu brakowało. Tym samym może rozpocząć nowy biznes na zupełnie innych zasadach.

A jeśli sprzedał firmę na pewno pojawi się wielu inwestorów, którzy chętnie dadzą kapitał. Dlaczego? Jeśli ktoś zbudowała biznes i sprzedał go za kilka, kilkanaście milionów to bardzo wiele osób, będzie chciało aby pomnożyć ich pieniądze.

Brzmi świetnie, tylko czy ktoś będzie chciał kupić naszą firmę?

MS: Chętni zawsze się znajdą, to tylko kwestia czasu i ceny. Na pewno bez znaczenia nie jest grupa odbiorców danego biznesu.

Jeśli produkty lub usługi danej firmy będą skierowane tylko do polskojęzycznego klienta w UK, szanse jej sprzedaży maleją. Zwyczajnie rynek potencjalnych kupców – Polaków w UK – nie jest tak duży, jak rynek brytyjski. Są też duże różnice w wycenie takich firm.

Bardzo ważne jest również znalezienie kilku kupców. Znamy sytuacje, kiedy przedsiębiorca znalazł kupca i przestał szukać kolejnych. Ten dowiedział się o całej sytuacji i w negocjacjach obniżył cenę, którą wcześniej proponował. Dlatego nawet jeśli mamy zdecydowaną osobę na kupno firmy warto nadal szukać kolejnych.

Na pewno dużo przedsiębiorców czytając artykuł zaczęło się zastanawiać nad sprzedażą firmy. Co być im poradził?

MS: Po pierwsze pogratulował pomysłu. Nawet jeśli ostatecznie nie sprzedadzą firmy, będą przygotowani na tę ewentualność. Możliwe, że za kilka lat osiągną jeszcze większą kwotę, bo firma zacznie działać w taki sposób, że znajdzie się kilku chętnych.

Dziękuję za rozmowę

Szymon Niestryjewski