Wszyscy pracownicy zatrudnieni w Wielkiej Brytanii, mają prawo do płatnego urlopu (znanego jako prawo do urlopu ustawowego lub rocznego urlopu). Pracodawca może dodać dni wolne od pracy (Bank Holidays) jako część ustawowego urlopu wypoczynkowego. Ważne jest, aby w umowie o pracę mieć zawarte informacje dotyczące urlopu.
Niestety dość często spotykamy się z tym, że firmy nie wypłacają lub nie chcą wypłacać należnego urlopu dla pracowników. To jest niezgodne z prawem i w przypadku spraw sądowych, prawo jest bardziej przychylne pracownikowi niż pracodawcy.
Jeżeli nie wiesz, gdzie zgłosić swoją skargę i jakie prawa przysługują Ci w UK – zapraszamy do naszego eBook – “Pracownik w UK“. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule “Pracownik w UK – pierwsza praca w Wielkiej Brytanii“.
Urlop wypoczynkowy
Zgodnie z brytyjskim prawem, każdej osobie zatrudnionej na etacie przysługuje prawo do pełnopłatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 5,6 tygodnia w roku. Zgodnie z tymi wytycznymi, jeżeli pracujesz 40 godzin tygodniowo, 5 dni w tygodniu, przysługuje Ci 28 dni płatnego urlopu. Ilość nadgodzin, które przepracowałeś również zalicza się do obliczenia urlopu. Najlepszą i najbardziej przejrzystą metodą do wyliczenia urlopu jest wykorzystani ilości przepracowanych godzin – 12.07% od ilości przepracowanych godzin.
Praca w niepełnym wymiarze czasu
Również jeżeli pracujesz w niepełnym wymiarze czasu pracy jesteś uprawniony do korzystania z ustawowego minimum, to jest 5,6 tygodni płatnego urlopu rocznie, jednak adekwatnie do przepracowanych dni. Jak wtedy obliczyć urlop?
Przykład
Pracujesz 3 dni w tygodniu. Wystarczy ilość przepracowanych dni pomnożyć przez 5,6, co daje 16,8 dni corocznego płatnego urlopu.
Nieregularne godziny pracy
Osoby, które pracują w nieregularnych godzinach – np. praca zmianowa lub praca nieregularna przez agencję, mogą obliczyć przysługujący im okres płatnego urlopu, korzystając z kalkulatora urlopowego.
Święta
Święta religijne lub państwowe nie muszą być dodawane do dni płatnego urlopu. Decyzję o tym podejmuje pracodawca.
Inne aspekty urlopu
Pracownicy mają prawo do:
- Otrzymywania wynagrodzenia podczas urlopu
- Naliczania im prawa do urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego i adopcyjnego
- Naliczania urlopu wypoczynkowego przy jednoczesnym zwolnieniu chorobowym
- Żądania urlopu w tym samym czasie, w którym przebywa na zwolnieniu lekarskim
Spory
Coroczny płatny urlop jest prawem pracownika, które pracodawca musi respektować. Jeśli pracownik uważa, że ma prawo do płatnego urlopu, a jego prawa nie są respektowane, może domagać się sprawiedliwości, aby rozstrzygnąć spór.
Wynagrodzenie urlopowe: podstawy
Pracownicy mają prawo do otrzymywania tygodniowego wynagrodzenia, za każdy tydzień urlopu.
Tygodniowa płaca za urlop jest obliczana w zależności od ilości przepracowywanych godzin oraz stawki godzinowej. Zasada ta dotyczy wszystkich pracowników zatrudnionych w UK.
Przykłady i wzory naliczeń stawek urlopowych
- stałe godziny pracy oraz stawka za godzinę (w niepełnym wymiarze czasu lub w pełnym wymiarze godzin) – tygodniowe wynagrodzenie za urlop równe jest typowemu wynagrodzeniu za tydzień pracy
- praca w systemie zmianowym o stałych godzinach (w niepełnym wymiarze godzin lub pełnym etacie) – tydzień zapłaty za urlop, równa się średniej tygodniowej liczbie godzin przepracowanych w ciągu ostatnich 12 tygodni, wg średniej otrzymywanej stawki godzinowej
- brak stałych godzin (praca dorywcza) – tygodniowe wynagrodzenie za urlop, jest przeciętnym wynagrodzeniem pracownika, jakie otrzymywał w ciągu ostatnich 12 tygodni
Obliczanie średniej stawki godzinowej
Aby obliczyć średnią stawkę godzinową, należy wziąć pod uwagę tylko przepracowane godziny i kwotę otrzymanego wynagrodzenia. Uwzględnia się średnią z ostatnich 12 tygodni. Jeśli pracownik nie otrzymywał wynagrodzenia w każdym tygodniu, należy brać pod uwagę 12 tygodni, podczas których wynagrodzenie otrzymywał.
Naliczanie uprawnienia do urlopu
Roczny urlop zaczyna naliczać się w momencie rozpoczęcia pracy przez pracownika. Pracodawca może stosować technikę naliczania urlopu rocznego lub system bieżący, gdzie na przykład po przepracowaniu 13 tygodni, należy się pracownikowi 7 dni płatnego urlopu.
System bieżący
Pracodawca może zastosować naliczanie urlopu wg system bieżącego. W ramach tego systemu, pracownik dostaje jedną dwunastą urlopu w każdym miesiącu. Tak więc w trzecim miesiącu musi mieć prawo do jednej czwartej całkowitego urlopu, np 7 dni z 28.
Przeniesienia urlopu
Umowa o pracę powinna zawierać informacje, ile dni urlopu może być przeniesionych na następny rok. Jeżeli pracownik otrzymuje 28 dni urlopu, na następny rok może być przeniesione maksymalnie 8 dni. Jeżeli pracownik otrzymuje urlop dłuższy niż 28 dni, pracodawca może pozwolić na przeniesienie niewykorzystanego urlopu.
Jeżeli pracownik nie może wykorzystać całego urlopu, bo na przykład jest już na innym rodzaju urlopu (np chorobowe, urlop macierzyński lub urlop wychowawczy), może przenieść część lub całość niewykorzystanego urlopu w następny rok urlopowy.
Podanie o urlop
Okres składania podań o urlop musi być co najmniej dwa razy dłuższy niż ilość dni urlopu (np. podanie należy złożyć na minimum 2 dni przed, gdy wnioskuje się o 1 dzień urlopu, chyba że umowa o pracę mówi coś innego).
Choć pracodawca może odmówić udzielenia urlopu w określonym czasie, to nie może odmówić urlopu w ogóle.
Urlop w trakcie wypowiedzenia
W trakcie okresu wypowiedzenia, pracownik może podjąć tyle dni urlopu, ile pozostało z jego ustawowego urlopu.
Ekwiwalent pieniężny zamiast korzystania z urlopu
Jeżeli chciałbyś pobrać ekwiwalent pieniężny zamiast wykorzystać urlop, możesz to zrobić tylko, gdy kończy współpracę z daną firmą. W takim przypadku pracodawca musi zapłacić za niewykorzystany urlop ustawowy (nawet jeśli pracownik jest zwolniony za wykroczenia).
Pozdrawiam
Szymon Niestryjewski